Diabetes een slopende ziekte met ingrijpende gevolgenHet aantal mensen met diabetes neemt schrikbarend toe. Zo lijden er wereldwijd tegenwoordig vier keer zoveel mensen aan suikerziekte als in 1980. Ook in Nederland komt bij ruim 1,2 miljoen personen diabetes voor. Veel mensen weten niet eens dat zij deze ziekte onder de leden hebben. Hoe kun je suikerziekte symptomen ontdekken? Wanneer weet je of je suiker te hoog is? Kun je diabetes voorkomen en is het te genezen? In dit artikel gaan we uitgebreid in op de vele facetten van diabetes mellitus, zoals deze chronische ziekte in medische termen wordt genoemd, en geven antwoord op tal van vragen.
Wat is diabetes?
Simpel gezegd kun je de vraag wat is diabetes beantwoorden met een situatie waarin de hoeveelheid suiker te hoog is. Er zit met andere woorden meer bloedsuiker in ons lijf dan goed voor ons is. In dit artikel leggen we precies uit hoe zoiets kan ontstaan. We zullen de drastische toename van diabetes ook bespreken in relatie tot de levensstijl en bekijken wat de relatie is tussen diabetes en voeding. Laten we beginnen met in het kort uit te leggen welke processen in het lichaam plaatsvinden wanneer we eten of drinken.
Suiker verwerken
Je zult bij suikers misschien in eerste instantie denken aan het product suiker zelf en andere zoetigheden die veel suiker bevatten. Ook zul je gelijk denken aan frisdranken die vaak een hoge concentratie suiker bevatten. Suiker is echter aanwezig in heel veel soorten voedsel: aardappels, pasta, brood, rijst, fruit, zijn enkele voorbeelden. Ons lichaam krijgt dus tijdens de maaltijd behoorlijk wat suiker binnen. Normaal gesproken zorgt het lichaam er zelf voor dat deze suikers worden afgebroken. Dat gebeurt in het maag-darmkanaal waar ze door verteringsenzymen worden omgezet in afzonderlijke bouwstenen. De suikers worden voornamelijk afgebroken tot glucose. Dit wordt vervolgens via het bloed over het hele lichaam verspreid. Dat is maar goed ook, want dankzij die glucose beschikken we over voldoende energie.
Insuline
Hoe die suiker uit ons bloed wordt gehaald? Dat gebeurt dankzij het hormoon insuline. Deze stof wordt gemaakt in de alvleesklier, ook wel pancreas genoemd. Stapsgewijs ziet dat er ongeveer zo uit:
- Suikers uit het voedsel komen als glucose in het bloed.
- Dat heeft als gevolg dat de bloedsuikerspiegel stijgt.
- De alvleesklier maakt insuline aan en geeft dit af aan het bloed.
- De insuline zorgt ervoor dat de glucose in de lichaamscellen komt.
- Hierdoor daalt de bloedsuikerspiegel weer.
Mensen met diabetes hebben een probleem met insuline. Zo kan het zijn dat er helemaal geen insuline wordt aangemaakt (type 1) of de alvleesklier maakt te weinig insuline aan die bovendien niet meer naar behoren werkt. Dit komt omdat het lichaam er ongevoelig voor is geworden (type 2). Diabetespatiënten met type 1 moeten daarom dagelijks extra insuline toedienen om normaal te kunnen functioneren. Voor type 2 patiënten is dat soms het geval.
Bloedsuikerspiegel
Wanneer het lichaam vanuit zichzelf dus niet of te weinig in staat is om al die suikers te verwerken en af te breken, dan spreken we van diabetes. In dat geval raakt onze bloedsuikerspiegel (die officieel bloedglucosespiegel wordt genoemd) in de war en toont afwijkende waarden. Dit wijst erop dat het percentage bloedsuiker te hoog is. De bloedglucosespiegel geeft aan hoeveel glucose er is opgelost in het bloed. Dat wordt uitgedrukt in millimol per liter (mmol/l). Blijk je bij het bloedsuiker meten ‘nuchtere’ waarden (dus zonder dat er voedsel is genuttigd) te hebben die hoger zijn dan 7 milimol per liter dan heb je diabetes mellitus.
De waarden van bloedsuiker op een rijtje
Nuchter gemeten:
- Geen diabetes – onder de 6,1 mmol/l
- Voorfase van diabetes – tussen de 6,1 en 6,9 mmol/l
- Diabetes – boven de 6,9 mmol/l
Niet nuchter gemeten (ongeveer anderhalf uur na het eten):
- Geen diabetes – onder de 7,8 mmol/l
- Voorfase van diabetes – tussen de 7,8 en 11 mmol/l
- Diabetes – boven de 11 mmol/l
Bloedsuiker meten hoe gaat dat in zijn werk?
Het kan geen kwaad om af en toe een suikerziekte test te doen. Je kunt er maar beter op tijd bij zijn in het geval je diabetes blijkt te hebben. Mocht je het idee hebben dat je lichaam bepaalde suikerziekte symptomen vertoont, dan moeten er natuurlijk helemaal flink wat alarmbellen gaan rinkelen. Voor een suikerziekte test heb je aan een druppeltje bloed al genoeg. Dat kan eenvoudig uit de vingertop worden gehaald. Hoewel je hiervoor naar je huisarts kan gaan, kun je dit ook heel goed zelf doen met behulp van een speciale prikpen en een bloedglucosemeter. Deze zijn verkrijgbaar bij de apotheek, maar je kunt ze ook online bestellen. Nadat je eerst een teststrip in de bloedglucosemeter hebt gestopt, prik je met de pen in je vinger. Wanneer er een druppel bloed tevoorschijn komt, hou je deze tegen de teststrip aan. Na enkele seconden zie je op het schermpje van de bloedglucosemeter een getal in mmol/l verschijnen. Je weet nu precies hoeveel glucose er in je bloed zit. Dit wordt de bloedglucosewaarde of ook wel bloedsuikerwaarde genoemd.
Risicogroepen diabetes
In tegenstelling tot type 1, waarvan men nog geen duidelijk idee heeft wie meer risico loopt om deze ziekte te krijgen, worden voor type 2 diabetes verschillende risicogroepen onderscheiden. Ouderen bijvoorbeeld hebben meer kans dit te krijgen dan jongeren. Ook personen die van Surinaams-Hindoestaanse, Turkse of Marokkaanse afkomst zijn, behoren tot de risicogroep. Mensen met overgewicht, hoge bloeddruk of een te hoog cholesterolgehalte, rokers en personen die prednison slikken, zijn eveneens extra vatbaar voor suikerziekte.
Je hebt diabetes hoe nu verder?
Wanneer er geconstateerd is dat je diabetes hebt, kun je (bij diabetes type 2) in veel gevallen als de bloedglucosewaarden nog laag genoeg zijn, starten met tabletten. Dat kan bijvoorbeeld Metformine zijn. Dit middel helpt de insulinegevoeligheid te verhogen. Bovendien remt het je lever af waardoor deze minder glucose produceert. Sulfonyl-ureumderivaten (SU’s) worden meestal voorgeschreven wanneer Metformine alleen niet voldoende effect heeft. SU stimuleert de productie van insuline.
Insuline spuiten
Wanneer tabletten niet meer toereikend zijn, of je hebt diabetes type 1, dan zul je je lichaam van extra insuline moeten voorzien. Ging dat lang geleden nog met injectienaalden, vandaag de dag wordt vooral een insulinepen gebruikt. Deze pen heeft een klein naaldje waarmee je de insuline onder de huid brengt. Hierna komt het vanzelf in het bloed terecht. Voor veel diabetespatiënten is het zelf toedienen van insuline de dagelijkse realiteit.
Diabetes verandert je leven
Wie diabetes heeft, moet altijd alert zijn. Zo zul je regelmatig moeten controleren hoeveel glucose er in je bloed zit, en zelf op tijd insuline spuiten. Ook zul je veel bewuster moeten zijn met wat je eet en drinkt. In veel gevallen zul je je aan een diabetes dieet moeten houden. Er zijn bovendien allerlei factoren die van invloed zijn op je bloedglucosespiegel. Met andere woorden, je leven komt voor een belangrijk deel in het teken te staan van je ziekte. Je zult veel meer naar je lichaam moeten luisteren dan voorheen.
Hypo en hyper
Suikerpatiënten kunnen zomaar ineens te maken hebben met te veel of te weinig bloedsuiker. Heb je net gegeten of iets gedronken? Ben je wezen sporten? Heb je stress of emoties? Ben je geveld door de griep? Het zijn allemaal dingen die van invloed zijn op het suikergehalte. De hoeveelheid suiker (glucose) is constant aan verandering onderhevig. Wanneer de bloedglucosespiegel te laag is, dus minder dan 4 mmol/l, wordt dit hypoglykemie (hypo) genoemd. Andersom wanneer deze te hoog is, meer dan 10 mmol/l, heet dat hyperglykemie, ofwel hyper. Mensen met diabetes moeten het aantal van deze hypo’s en hypers zien in te perken, want te veel ervan is op termijn erg schadelijk voor het lichaam.
Wanneer hypo?
Een hypo kan bijvoorbeeld optreden doordat je minder hebt gegeten dan je gewend bent. Ook wanneer je op een later tijdstip eet dan normaal, kan dit gevolgen hebben. Op regelmatige tijden iets eten, is voor de diabetespatiënt dan ook erg belangrijk. Andere redenen die een hypo kunnen veroorzaken zijn het drinken van alcohol, maar ook een meer dan gebruikelijke bewegingsinspanning kan van invloed zijn. Daarnaast is de hoeveelheid insuline die je gespoten hebt van groot belang. Heb je te veel insuline toegediend dan kan dit al gauw een hypo veroorzaken.
Waar merk je een hypo aan?
Meestal ga je trillen of zweten. Ook kun je hartkloppingen krijgen. Daarnaast zijn slechter zien, duizeligheid, een slecht humeur, gapen en een gevoel van honger kenmerkend voor een hypo. In extreme gevallen kun je er ook van flauwvallen. In dat geval zit er zo weinig suiker in je bloed dat er snel extra glucose moet worden ingespoten. Gelukkig voelen veel personen met diabetes een hypo tijdig aankomen. Het is daarom altijd aan te raden om iets zoets bij de hand te hebben zoals tabletten druivensuiker of een frisdrank met suiker. Daarmee kun je een hypo snel een halt toeroepen.
Waar merk je een hyper aan?
Een hyper is veel moeilijker te herkennen. Alleen wanneer er sprake is van een zeer hoge bloedsuikerspiegel zul je er iets van merken. Je hebt dan bijvoorbeeld veel dorst, je moet vaak plassen en je voelt je niet lekker of moe. Bovendien word je sneller boos. Bij een hyper hebben de cellen in je lichaam geen insuline. Daardoor missen ze de brandstof (suiker) die nodig is om energie te krijgen. Als gevolg hiervan besluiten de cellen om maar eiwitten en vetten te verbranden, waarbij er ongezonde afvalstoffen in het bloed komen. Meestal kun je een hyper bestrijden door extra insuline in te spuiten. Soms vallen mensen flauw en in het ergste geval kun je door een hyper in coma raken. Dit komt overigens bij diabetes type 2 veel minder voor dan bij type 1.
Wat is het verschil tussen diabetes type 1 en diabetes type 2?
De typen diabetes 1 en diabetes 2 zijn inmiddels al verschillende keren voorbij gekomen. Waarom zijn ze ingedeeld in twee typen en wat is nu eigenlijk het verschil? Diabetes type 1 krijg je wanneer je lichaam stopt met insuline maken. Dit gebrek aan insuline kun je alleen ondervangen door zelf insuline te spuiten, of een pompje te dragen. Insuline is essentieel om te overleven. Zoals we gezien hebben, zorgt deze stof ervoor dat er geen situatie in het lichaam ontstaat waarin de suiker te hoog is. Type 1 werd vroeger ook wel aangeduid als jeugdsuiker, omdat de ziekte zich vaak op jonge leeftijd openbaarde. Het wordt gezien als een auto-immuun ziekte. Dit houdt in dat het afweersysteem in de war is. Normaal gesproken zorgt ons afweersysteem ervoor dat ziektes worden opgeruimd. Bij mensen die dit type diabetes hebben, raakt het afweersysteem echter uit evenwicht. Het zet zomaar opeens de aanval in op de cellen die verantwoordelijk zijn voor de productie van insuline. Dit heeft tot gevolg dat deze cellen worden vernietigd.
Nog geen duidelijkheid over oorzaken type 1
Er is eigenlijk nog maar weinig bekend waarom dit type diabetes ontstaat. Er is dan ook nog veel onderzoek nodig om de oorzaken van type 1 te achterhalen. In de huidige stand van zaken wordt bij het ontstaan van deze ziekte onder meer gewezen op de mogelijke rol van gluten, koemelk in babyvoeding en een verkoudheid of buikgriep. Je zou er bovendien aanleg voor moeten hebben. Dat betekent overigens niet dat het noodzakelijk is dat het in de familie zit.
Ingrijpende gevolgen
Diabetes type 1 heeft ingrijpende gevolgen voor het leven van alledag. De drager van deze ziekte moet dagelijks bloedsuiker meten en insuline spuiten. Bij iedere maaltijd moet worden berekend hoeveel insuline daarvoor nodig is. Het is een ritueel dat zich dag in dag uit herhaalt.
Ouderdomssuiker
Waar type 1 werd aangeduid als jeugdsuiker, was diabetes type 2 bekend onder de naam ouderdomssuiker. Dit had ermee te maken dat de ziekte zich vaak op latere leeftijd openbaarde. Hoewel ouderen nog steeds meer risico lopen, hebben tegenwoordig ook een toenemend aantal jonge mensen te maken met type 2 diabetes. Dit type komt veruit het meeste voor (ongeveer 90% van het totaal aantal mensen met diabetes). Bij type 2 diabetes raakt het lichaam steeds ongevoeliger voor de werking van insuline. Er blijft daardoor te veel suiker in het bloed zitten. Het lichaam doet nog wel zijn best om hier wat aan te doen. Het maakt extra insuline aan, maar dat is slechts tijdelijk. Uiteindelijk wordt de productie van insuline steeds minder.
Veel meer bekend over oorzaken
Gelukkig tast men bij dit type diabetes veel minder in het duister wat betreft de mogelijke oorzaken. De kans op type 2 worden onder meer vergroot door: (te) weinig lichaamsbeweging, overgewicht, roken, ongezond voedsel en ouderdom. Ook wordt het vaak in verband gebracht met een te hoog cholesterolgehalte en hoge bloeddruk. Hoewel je ervoor moet waken dat bepaalde ziektes worden gereduceerd tot een soort van mea culpa waarin de verantwoordelijkheid volledig bij de levensstijl van de patiënt ligt, mag het duidelijk zijn dat een gezonde manier van leven vaak gunstige effecten heeft. Behandelingsmethodes zijn er, naast medicatie, daarom vaak op gericht om bewuster met het lichaam om te gaan. Dat wil zeggen meer beweging en gezonder eten bijvoorbeeld door het samenstellen van een diabetes dieet, stoppen met roken etc. Toch is dit geen blauwdruk, sommige mensen krijgen dit type diabetes zonder dat daarvoor direct de mogelijke oorzaken kunnen worden aangewezen. Ook hier is het onderzoek dan ook nog in volle gang.
Symptomen suikerziekte
Je hebt inmiddels al heel wat kunnen lezen over wat diabetes met je doet, hoe het ontstaat en welke de twee belangrijkste typen zijn. Maar hoe kun je diabetes herkennen? Je wilt er tenslotte zo snel mogelijk bij zijn, en om erger te voorkomen hoop je dat diabetes in een vroeg stadium kan worden ontdekt. Vooral bij type 2 kan er in het begin vaak nog heel wat worden gedaan voordat je bent veroordeeld tot het dagelijks toedienen van insuline. Welke symptomen suikerziekte met zich meebrengt is echter zeker als het gaat om type 2 niet zo heel erg duidelijk. Vaak lijken deze diabetes symptomen op klachten waar iedereen wel eens last van heeft. Je zult ze misschien niet direct in verband brengen met diabetes. Welke diabetes symptomen moet je nu eigenlijk serieus nemen? Laten we eerst eens kijken wat de verschillen zijn tussen diabetes type 2 symptomen en diabetes type 1 symptomen.
Diabetes type 1 symptomen
Mensen met dit type diabetes kunnen zich erg ziek voelen. Dit is op zich al een sterke aanwijzing dat er iets niet goed zit in het lichaam. We hebben eerder al even stilgestaan bij de hypo en hyper waarbij sprake is van te veel suiker of juist te weinig suiker in het lichaam. Vooral bij de hypo zijn de symptomen duidelijk te herkennen. Deze komen deels ook overeen met de diabetes type 1 symptomen.
- Vaak plassen: Omdat het lichaam de overtollige suikers kwijt wil, gebeurt dit via de urine. Moet je vaker plassen? Wees dan alert.
- Meer dorst: Veel plassen gaat gepaard met meer dorst. Je lichaam heeft vocht nodig om de suikers je lichaam uit te werken. Je voelt daarom vaker de behoefte om te drinken.
- Veel afvallen: Wanneer je in korte tijd opeens 10 tot 15 kilo afvalt zonder dat je daar je best voor hebt gedaan, dan moeten er wel alarmbellen gaan rinkelen. Je lichaam is dan namelijk in plaats van suiker op zoek naar andere middelen om aan energie te komen en gebruikt daarvoor vet en spierweefsel.
- Beroerd voelen: Omdat insuline-aanmaak is verstoord, kan het lichaam geen suiker opnemen. Je hebt daardoor minder energie met als gevolg dat je je moe en futloos voelt en soms ook erg beroerd. Een teken aan de wand om eens bij een dokter langs te gaan.
- Gevoelloosheid of tinteling in de handen of voeten: Dit kan het gevolg zijn van het feit dat bepaalde zenuwen zijn aangetast. Het kan leiden tot gevoelloosheid of tintelingen in handen en voeten. Soms worden wondjes niet meer gevoeld, waardoor ze kunnen gaan infecteren.
- Slecht of wazig zien: De bloedvaten in je ogen raken beschadigd. Waardoor het mogelijk is dat je slechter gaat zien.
Diabetes symptomen niet negeren
Wanneer je last hebt van een of meer van deze symptomen, twijfel dan niet om bij je huisarts langs te gaan. Het negeren van diabetes symptomen kan extra complicaties als hart- en vaatziekten en nieraandoeningen tot gevolg hebben.
Diabetes type 2 symptomen
Moet je nu bij type 2 gaan denken aan compleet andere symptomen? Het antwoord is nee. Het grote verschil zit in de geleidelijkheid waarin de ziekte zich ontwikkelt en de mate waarin deze diabetes type 2 symptomen voorkomen. Het lichaam van een diabetespatiënt met type 1 maakt helemaal geen insuline meer aan. De gevolgen daarvan worden dan ook veel sneller duidelijk. Bij type 2 is er sprake van een langzaam proces. Hoewel de insuline minder goed werkt, is het nog wel in het lichaam aanwezig. Je hebt daardoor vaak minder snel in de gaten dat bepaalde klachten gerelateerd zijn aan diabetes. Dat neemt niet weg dat de diabetes symptomen die gelden voor type 1 ook kunnen duiden op type 2. Maar hoe herken je ze als zodanig? We zijn tenslotte allemaal wel eens moe of futloos. We denken dan dat dit te maken heeft met het werk, een druk gezinsleven of gewoon omdat je slecht slaapt. Het is dan ook een feit dat veel mensen diabetes hebben zonder dat te weten. Ze lopen er misschien al jaren mee rond zonder ooit enige aandacht te hebben besteed aan de signalen van het lichaam.
Alle suikerziekte symptomen op een rij
Laten we nog even stilstaan bij de verschillende suikerziekte symptomen die kunnen duiden op het diabetes 2 type: Je moet vaker plassen, hebt meer dorst, je hebt last van een droge mond, je ziet soms minder scherp of dubbel, wondjes helen slecht, je voelt je moe, je valt af, je bent soms misselijk, je hebt jeuk en hebt last van terugkerende infecties. – Wanneer je het idee dat je minder scherp ziet, zul je waarschijnlijk denken dat je een bril nodig hebt of wanneer je al een bril draagt, je toe bent aan sterkere glazen. Maar scherp of minder scherp zien staat ook in directe relatie met de suikerspiegel. Met andere woorden, wanneer je suikerspiegel wisselt gebeurt dat ook met de gezichtsscherpte. Het kan een signaal zijn dat je diabetes hebt. – Wanneer, vooral bij vrouwen, regelmatig blaasontsteking voorkomt, dan kan dit heel goed een gevolg zijn van diabetes. Bacteriën in de blaas worden bij suikerpatiënten namelijk minder goed opgeruimd, hetgeen dus kan leiden tot ontstekingen. – Afvallen verloopt bij type 2 meestal minder drastisch. Als het gebeurt dan kan dit betekenen dat je al jaren diabetes hebt, zonder dat je het zelf weet. Wanneer je overgewicht hebt, een van de oorzaken van diabetes, dan juich je een aantal kilo’s minder alleen maar toe. Het is ook nodig dat dit gebeurt, maar als je niets hebt veranderd aan je eetpatroon en je valt toch af, dan moet je je in ieder geval even achter de oren krabben. Het is dan aan te raden om een suikerziekte test te doen. Je kunt tenslotte maar beter weten waar je aan toe bent.
Diabetes binnenkort te genezen?
“De genezing van diabetes type 1 is een stapje dichterbij”, liet stichting Diabetes Onderzoek Nederland (DON)op Wereld Diabetes Dag 2017 weten. Zo zijn onder meer de Universiteit van Maastricht en het Leids Universitair Medisch Centrum begonnen met het testen van een nieuwe transplantatietechniek. Een implanteerbare capsule met daarin insuline producerende cellen, moet ervoor gaan zorgen dat personen met type 1 diabetes zelf insuline kunnen aanmaken. De verwachting is dat de capsule over een aantal jaar in gebruik kan worden genomen.
Onderhuidse transplantatie
Het is nu al mogelijk om cellen te transplanteren. Omdat er een gebrek is aan orgaandonoren komt echter maar een klein aantal patiënten hiervoor in aanmerking. Het probleem is dat voor een patiënt meerdere donoren nodig zijn. In die zin is er goed nieuws uit Canada. Daar heeft een onderzoek bij muizen aangetoond dat een onderhuidse transplantatie van de insuline producerende cellen waarschijnlijk meer kans van slagen heeft dan via een injectie in de bloedbaan zoals nu het geval is. Bij deze methode gaat een groot deel van de cellen (ongeveer 60%) binnen 48 uur verloren. Dit verklaart waarom er meerdere donoren nodig zijn. De nieuwe techniek zou hier verandering in kunnen brengen. Het bleek succesvol bij muizen met diabetes, die na de transplantatie drie weken lang een stabiele bloedsuiker behielden.
Zelf genezen van Diabetes type 2?
Type diabetes 2 wordt ontwikkeld door een gebrek aan insulinegevoeligheid. Betekent dit dan dat het antwoord op de vraag: ‘hoe genees ik van diabetes?’, het verhogen van de insulinegevoeligheid is? Dan zou je toch wonderen mogen verwachten van een medicijn als metformine die precies dat doet, namelijk de insulinegevoeligheid verhogen. Waarom blijven er dan toch zoveel mensen met deze ziekte rondlopen en gaat het proces soms van kwaad tot erger? Het antwoord is eigenlijk even helder als simpel: de medicijnen bestrijden de symptomen en niet de oorzaken. Ook al is je suikerspiegel dankzij de medicijnen veel stabieler, wanneer je ze niet zou slikken, raakt het meestal snel weer ontregelt. Op die manier ben je levenslang overgeleverd aan het gebruik van medicijnen of het spuiten van insuline.
Verandering van lifestyle
Wanneer een arts je medicijnen heeft voorgeschreven, kun je daar natuurlijk niet zomaar mee stoppen. Je kunt echter wel eens nadenken of er ook andere manieren zijn om van je ziekte te genezen en wat je daar zelf aan kunt doen. Een verandering van levensstijl blijkt vaak een goede stap in de richting te zijn. Dit is er tenslotte in veel gevallen ook de oorzaak van dat iemand deze ziekte krijgt.
Overdaad aan ongezonde producten
Zo gemakkelijk is dat echter niet. Onze moderne consumptiemaatschappij is er vooral op gericht om ons te verleiden met de meest ongezonde dingen. Loop eens een willekeurige supermarkt binnen. Je wordt verleid door allerlei suikerrijke frisdranken, energiedrankjes en vruchtensappen. In het volgende schap liggen zoete deegwaren, van koekjes tot taart, te wachten. Ook de diepvriesafdeling draagt zijn steentje bij: pizza’s, lasagne, ijs, friet. Even verderop wachten allerlei kant en klare sausen. Die hoef je alleen maar op te warmen, wel zo makkelijk. Dat deze sausen vaak veel suikers bevatten, nemen we maar op de koop toe, of weten we niet eens. De informatie op de etiketten is meestal verre van duidelijk als het gaat om de inhoud van het product. Daarnaast zijn de letters zo klein dat je er niet eens aan begint om de informatie te lezen.
Tijd voor maatregelen
Niet voor niets startte het Diabetesfonds in 2017 een campagne ‘Halve maatregelen’. De campagne is bedoeld om de industrie en supermarkten te wijzen op hun verantwoordelijkheid. Zij moeten er werk van maken om het suikergehalte in producten te verlagen en het voor de consument eenvoudiger maken om te kiezen voor gezonde voeding. De Amerikaanse producent Coca Cola is in Nederland inmiddels met succes een experiment gestart waarin alleen nog suikervrije Sprite wordt verkocht. Het experiment wordt nu stap voor stap uitgebreid naar andere landen. Het betekent overigens niet dat de frisdrankproducent nu al zijn dranken van suiker ontdoet. Hoewel nog een druppel op een gloeiende plaat, is het in ieder geval een eerste stap in de goede richting om bewuster om te gaan met drank en voeding waarin veel suiker zit.
Diabetes dieet
Wanneer het tot je doordringt dat je in een ‘zoete’ maatschappij leeft die volop draait op suiker, dan zou je eigenlijk terug moeten naar de tijd van de primitieve samenleving. Mensen aten toen alleen dingen die ze in de natuur konden vinden. Noten, (peul)vruchten, groenten, kruiden, vlees, vis. Van compleet bewerkte producten waarmee wij vandaag de dag letterlijk en figuurlijk worden overvoerd, was geen sprake. Er bestaan trouwens nog steeds volken die vrij primitief leven. Het blijkt dat ze, zolang ze die leefwijze in stand houden en niet worden ‘geïnfecteerd’ door de moderniteit, ze vaak gevrijwaard blijven van allerlei moderne kwalen. Gezond eten betekent dus voor een belangrijk deel, zo min mogelijk bewerkte producten eten. Hou het simpel en blijf zo dicht mogelijk bij de natuur.
Zeven gezonde natuurlijke producten
Terug naar de natuur, allemaal leuk en aardig, maar kun je dan nog wel lekker eten? Dat kun je zeker en het is minder ingewikkeld dan je misschien zult denken. De volgende natuurlijke producten zijn niet alleen goede smaakmakers, ze helpen zowel diabetes te bestrijden als te voorkomen. Zo hebben ze onder meer een positief effect op de suikerspiegel.
- Kaneel bevat een stof die zich op een vergelijkbare manier gedraagt als insuline. Het verhoogt bovendien de insulinegevoeligheid. Dit betekent dat wanneer je kaneel eet het lichaam minder insuline hoeft aan te maken. Daarnaast zorgt kaneel voor een vertragende werking van de afbraak van koolhydraten wat weer gunstig is voor je suikerspiegel. Kaneel kun je bijvoorbeeld prima combineren met appel of citroen, ook wordt het wel in kipgerechten verwerkt.
- Knoflook en ui hebben beiden een positieve invloed op de bloedglucosespiegel. Een onderzoek heeft aangetoond dat het toedienen van een knoflookextract aan ratten met diabetes zorgde voor een verlaging van de hoeveelheid glucose in het bloed. In hoeverre dit ook opgaat voor de mens is nog niet helemaal duidelijk, maar knoflook en ui (alsook prei en bieslook) zorgen niet alleen voor een extra smaakvolle maaltijd, het is super gezond.
- Cacao is rijk aan flavonoïden die ervoor zorgen dat je immuunsysteem beter werkt. We hebben het dan wel over pure cacao en niet over de chocoladerepen die je doorgaans in de winkel ziet liggen. Deze bevatten meestal nauwelijks cacao. Ruim 4000 jaar geleden dronken pre-Colombiaanse culturen al een drankje dat gemaakt was van pure (of rauwe) cacao. Je kunt rauwe cacao ook raspen en er smakelijke hapjes van maken. Combineert uitstekend met bijvoorbeeld avocado, (gebakken) banaan, walnoten of kokos.
- Koffie zo blijkt uit onderzoek, verlaagt de kans op diabetes. Dat wordt in Nederland bevestigd door het Voedingscentrum. Koffiebonen zijn eigenlijk een soort bessen. Ze bevatten dan ook veel antioxidanten. Daarom proef je bij goede koffie altijd een lichte, ietwat zure vruchtsmaak. Koffie zelf wordt gemaakt van het zaadje van de vrucht. Wist je trouwens dat je koffie ook heel goed kunt combineren met wat pure cacao? Heel gezond en bijzonder smakelijk.
- Havermout heeft allerlei goede eigenschappen. Het zorgt bijvoorbeeld voor een stabiele suikerspiegel. Diabetici die regelmatig havermout eten, hoeven vaak minder insuline te spuiten, zo wees een onderzoek uit. Dagelijks een bordje havermoutpap is dan ook zeker een aanrader. En wil je dan toch eens een lekkere taart eten? Maak dan een havermouttaart, zonder suiker uiteraard.
- Incabessen komen oorspronkelijk uit de Andes en zijn inmiddels ook populair in de rest van de wereld. Niet zo vreemd, deze oranjekleurige vruchten zijn niet alleen rijk aan vitamines en plantaardige eiwitten, ze zitten ook vol antioxidanten. De vrucht wordt in verband gebracht met de bestrijding van longkanker en hepatitis, Alzheimer en Parkinson. Deze bes zou bovendien helpen bij het reguleren van de bloeddruk en de suikerspiegel. Je kunt de vrucht puur of gedroogd eten, maar is bijvoorbeeld ook heerlijk in combinatie met yoghurt.
- Yacon komt eveneens oorspronkelijk uit de Andes en wordt in Nederland ook wel appelwortel genoemd. Deze wortel kun je rauw eten. Van yacón wordt ook thee gemaakt. Het heeft een zoete smaak dus is een aantrekkelijk alternatief voor suikerpatiënten. Hoe dat precies zit? Yacon bevat inuline (nee geen insuline). Deze stof wordt nauwelijks opgenomen door het menselijk lichaam. Daarom wordt yacón wel ingezet in de strijd tegen obesitas, cholesterol en diabetes.
- CBD olie is een natuurlijk product dat wordt verkocht als voedingssupplement. De afgelopen tijd wordt de hennepplant ook gebruikt om CBD olie te maken. De stof cannabidiol wordt uit de bladeren en bloemen van de hennepplant geëxtraheerd. Daar wordt vervolgens olijf-, kokos- of hennepzaadolie aan toegevoegd.
Wandelen als remedie tegen diabetes
Tenslotte. Niets zo goed als iedere dag een wandeling maken. Het werkt ontspannend en vermindert stress. Diverse onderzoeken laten zien dat wandelen gezond is voor mensen met suikerziekte. Het heeft een positief effect op de insulinegevoeligheid en verlaagt het risico op hart- en vaatziekten. Wist je trouwens dat stress direct van invloed is op de bloedglucoseregulatie? Het veroorzaakt sterke schommelingen. Kortom wandelen is gezond, een kwartiertje of half uur per dag is al genoeg. Bovendien ben je in beweging en dat is een gezonde bezigheid. Zo levert wandelen een positieve bijdrage aan de kwaliteit van je leven in het algemeen en helpt het bij het bestrijden en voorkomen van diabetes in het bijzonder. Het is bovendien helemaal gratis, dus wat let je!